Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Zgierzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR E. I.

Protokolant: Aleksandra Pisera

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2016 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą we W.

przeciwko O. O.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 2823/15

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2015 r. (...) Bank S.A. wystąpił o zasądzenie od O. O. kwoty 32.833,31 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP wynoszącej na dzień wniesienia pozwu 10 % liczonymi
od kwoty 28.295,50 zł od dnia 20 listopada 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż dochodzona kwota wynika z umowy numer NP\ (...), z której warunków pozwany się nie wywiązał. Powód wypowiedział umowę
w dniu 18 grudnia 2014 r., w której to dacie roszczenie stało się wymagalne. Na dochodzoną zaległość składa się: 28.295,50 zł kapitału, 1.692,55 zł odsetek umownych naliczanych
od dnia 14 sierpnia 2014 r. do dnia 18 grudnia 2014 r., 2.853,01 zł odsetek karnych
od należności przeterminowanych naliczanych od dnia 14 sierpnia 2014 r. do 19 listopada 2015 r. wraz z dalszymi odsetkami obciążającymi pozwaną od dnia 20 listopada 2015 r.
do dnia zapłaty obliczone od kwoty 28.295,50 zł według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w banku, która na dzień sporządzenia pozwu wynosi 10 % w stosunku rocznym.

(pozew – k. 4-5)

Na terminie rozprawy w dniu 13 czerwca 2016 r. pozwana nie uznała powództwa, wniosła o jego oddalenie. Zakwestionowała wysokość dochodzonej kwoty. Na wypadek uwzględnienia powództwa, wniosła o nieobciążanie kosztami procesu.

(protokół rozprawy – k. 29-29v)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 sierpnia 2013 r. O. O. zawarła z (...) Bank Spółką Akcyjną
z siedzibą we W. umowę pożyczki gotówkowej numer NP\ (...) na okres
od 23 sierpnia 2013 r. do 14 sierpnia 2018 r., mocą której bank udzielił pozwanej pożyczkę
w kwocie 39.872,68 zł na warunkach określonych w umowie, na którą składało się: 30.697,82 zł kwoty przekazanej kredytobiorcy, 70 zł opłaty przygotowawczej, 253,12 zł prowizji bankowej, 8.851,74 zł opłaty ubezpieczeniowej. Oprocentowanie nominalne pożyczki wynosiło 14,60 % w skali roku i było stałe. Odsetki naliczane były od rzeczywistego zadłużenia pozostającego do spłaty. Oprocentowanie nominalne nie mogło w stosunku rocznym przekraczać stopy odsetek maksymalnych wynoszących czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 16 % w stosunku rocznym. W przypadku, gdy stopa odsetek maksymalnych była niższa niż określona
w umowie, bank naliczał odsetki w wysokości maksymalnej (§ 1 umowy). Pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty pożyczki w 60 ratach, których wysokość wynosiła 937,10 zł,
z wyjątkiem ostatniej raty wyrównawczej, która wynosiła 936,24 zł. Raty płatne były do każdego 15-go dnia miesiąca. Pierwsza rata płatna była w dniu 13 września 2013 r., zaś ostatnia 14 sierpnia 2018 r. (§ 2 ust. 1 i 2). Stosownie do § 2 ust. 8, niespłacenie raty
w terminie ustalonym w umowie pożyczki albo spłacenie jej w niepełnej wysokości powodowało uznanie niespłaconej należności za zadłużenie przeterminowane. Od zadłużenia przeterminowanego z tytułu kapitału bank pobierał odsetki karne naliczane według zmiennej stopy procentowej stanowiącej czterokrotność obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP, która na dzień zawarcia umowy wynosiła 16 % w stosunku rocznym. W § 2 ust. 9 strony przewidziały prawo rozwiązania umowy przez Bank z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku opóźnienia w zapłacie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności i brak wpłaty po pisemnym monicie. Po okresie wypowiedzenia dokonywane spłaty zaliczane będą przez Bank w pierwszej kolejności na koszty windykacji, kapitał, odsetki umowne i odsetki karne (§ 2 ust. 10). Całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę stanowiąca sumę wszystkich rat kapitałowo-odsetkowych wynosiła 56.225,14 złotych.

(poświadczone za zgodność z oryginałem kopie umowy kredytu – k. 6-9v, harmonogramu spłaty – k. 10-10v, wniosku kredytowego – k. 11-11v)

Pozwana nie spłacała kredytu zgodnie z umową. Spłaciła około 10.000 zł. Ostatni raz na poczet tej pożyczki dokonała wpłaty w lipcu 2015 roku.

(przesłuchanie pozwanej – k. 29v w zw. z k. 29v wyjaśnień informacyjnych)

W dniu 2 listopada 2015 r. bank wezwał pozwaną do zapłaty zadłużenia w kwocie 32.647,26 zł w terminie 7 dni.

(wezwanie do zapłaty – k.12, poświadczona za zgodność kopia zwrotnego potwierdzenia odbioru – k. 13)

O. O. pozostaje w gospodarstwie domowym z dwójką dzieci. Utrzymuje się
z wynagrodzenia za prace w wysokości 2.000 zł. Ma również inne zobowiązania, które stara się spłacać.

(przesłuchanie pozwanej – k. 29v w zw. z k. 29v wyjaśnień informacyjnych)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Stosownie do art. 720 § 1 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W niniejszej sprawie pozwana przyznała, że zawarła umowę pożyczki, z której powód wywodzi swoje roszczenie jak i fakt powstania zaległości z tego tytułu, jednakże zakwestionowała wysokość dochodzonej pozwem kwoty.

Stosownie do przepisu art. 6 k.p.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę.

Art. 232 k.p.c. dotyczy ciężaru dowodu w znaczeniu formalnym (kto powinien przedstawiać dowody), a art. 6 k.c. - ciężaru dowodzenia w znaczeniu materialnym
(kto poniesie skutki nieudowodnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy) (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2006 r., V CSK 129/05, LEX nr 200947).

W niniejszej sprawie na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia zasadności
i wysokości dochodzonego roszczenia, któremu to ciężarowi nie podołał. Powód dochodzi 28.295,50 zł kapitału, 1.692,55 zł odsetek umownych naliczanych od dnia 14 sierpnia 2014 r. do dnia 18 grudnia 2014 r., 2.853,01 zł odsetek karnych od należności przeterminowanych naliczanych od dnia 14 sierpnia 2014 r. do 19 listopada 2015 r. wraz z dalszymi odsetkami obciążającymi pozwaną od dnia 20 listopada 2015 r. do dnia zapłaty. Pozwana dokonała częściowej spłaty pożyczki. Powód nie wykazał jednak, kiedy te wpłaty nastąpiły (w terminie wynikającym z harmonogramu czy jako należność przeterminowana) i jak zostały rozliczone. Pożyczka miała być spłacana w równych miesięcznych ratach w terminie do 15-go dnia każdego miesiąca. Każda z rat stawała się zatem wymagalna w osobnym terminie, wobec czego, jeżeli nie została uiszczona w terminie, odsetki od zadłużenia przeterminowanego były liczone od każdej z nich od innej daty. Poza tym nie wiadomo, czy pozwana wpłacała raty w pełnej wysokości, a zatem czy odsetki od zadłużenia przeterminowanego były liczone od kwoty 937,10 zł, czy niższej. Powód nie wyjaśnił, dlaczego jako datę początkową naliczania odsetek umownych i odsetek karnych wskazał 14 sierpnia 2014 r., zwłaszcza że pozwana zeznała, iż ostatniej wpłaty dokonała w lipcu 2015 r. Powód nie udowodnił również, że
w ogóle, a jeżeli tak to kiedy umowa została rozwiązana, a całość roszczenia stała się wymagalna. W treści pozwu wskazał jedynie, że nastąpiło to w dniu 18 grudnia 2014 r. Pozwana zakwestionowała natomiast jakoby otrzymała wypowiedzenie umowy. Natomiast powód naliczył odsetki umowne do rzekomej daty wypowiedzenia umowy pożyczki.

Podkreślić przy tym należy, że samo twierdzenie strony nie jest dowodem,
a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia
22 listopada 2001 r., sygn. akt I PKN 660/00, Wokanda 2002/7-8/44, LEX nr 80854). Zgodnie z art. 232 k.p.c. obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony,
a w myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Oznacza to, że ten, kto powołuje się na przysługujące mu prawo, występując z żądaniem obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie. Chodzi tu o fakty, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, wykazujące istnienie prawa. Zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą kontradyktoryjności, Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia
lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (wyrok Sądu najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76, LEX
nr (...)). W orzecznictwie Sądu Najwyższego kwestia ta była przedmiotem wielu orzeczeń – jak choćby wyroku z dnia 12 grudnia 2000 r. wydanego w sprawie o sygnaturze akt V CKN 175/00, opublikowanego w OSP 2001/7-8/116, uchwały składu siedmiu sędziów SN
z 19 maja 2000 r., sygn. akt III CZP 4/00, OSNC 2000/11/195, wyroku SN z dnia 24 czerwca 1998 r., sygn. akt I PKN 194/98, OSNAP 1999/13/425 oraz wyroku SN z dnia 25 września 1997 r., sygn. akt II UKN 271/97, OSNAP 1998/14/430. Główna idea, którą Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela, jest następująca: sąd podejmuje z urzędu inicjatywę dowodową jedynie w sytuacjach szczególnych. Obecnie obowiązek dowodzenia obciąża same strony. Możliwość przewidziana w zdaniu drugim powołanego wyżej art. 232 k.p.c. stanowi jedynie wspierające uprawnienie sądu. W żadnym razie nie może prowadzić do zastępowania stron w spełnianiu ich obowiązków, zwłaszcza gdy, jak to miało miejsce
w niniejszej sprawie, powód reprezentowany jest przez profesjonalnego pełnomocnika. Już na marginesie warto zaznaczyć, że działanie sądu z urzędu w sytuacji nieuzasadnionej może prowadzić do naruszenia jednej z naczelnych zasad (wywiedzionej z treści art. 32 ust. 1
i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP), a mianowicie prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron.

W związku z powyższym, jeżeli materiał dowodowy zgromadzony przez stronę
nie daje podstaw do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nieudowodnienia faktów przedłożonych na uzasadnienie żądań
lub zarzutów.

Wobec powyższego powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.