I C 2208/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Zgierzu z 2016-09-15

Sygn. akt I C 2208/15

WYROK

W IMIENIU RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodnicząca: Sędzia SR Małgorzata Nowak

Protokolant :sekr. Sąd Sylwia Domańska

po rozpoznaniu w dniu 1 września 2016 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z.

przeciwko G minie G.

o zapłatę i ustalenie

1.  Zasądza od Gminy G. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. kwotę 33.886 złotych ( trzydzieści trzy tysiące osiemset osiemdziesiąt sześć ) z ustawowymi odsetkami od dnia 23 października 2015 roku do dnia zapłaty ;

2.  Ustala , że Gmina G. jest zobowiązana do odbioru z parkingu strzeżonego prowadzonego przez (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. położonego w Z. przy ulicy (...) motocykla marki M. (...) bez tablic rejestracyjnych , nr silnika (...) , usuniętego z drogi publicznej w dniu 17 czerwca 2006 roku na podstawie dyspozycji usunięcia pojazdu nr (...) ;

3.  Zasądza od Gminy G. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. kwotę 4.202 złotych ( cztery tysiące dwieście dwa ) tytułem zwrotu kosztów procesu .

Sygn. akt I C 2208/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 października 2015 roku powód (...) Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. wystąpiła przeciwko Gminie G. z dwoma żądaniami tj. o zapłatę kwoty 33.886 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz o ustalenie , że pozwana Gmina G. jest zobowiązana do odbioru z parkingu strzeżonego powoda motocykla marki M. (...) bez tablic rejestracyjnych . W piśmie z dnia 17 maja 2016 roku powód sprecyzował drugie żądanie poprzez wskazanie , że chodzi o motocykl marki M. (...) bez tablic rejestracyjnych , nr silnika (...) , usuniętego z drogi publicznej w dniu 17 czerwca 2006 roku na podstawie dyspozycji usunięcia pojazdu nr (...).

W uzasadnieniu żądania powód wskazał , że w dniu 17 czerwca 2006 roku został odholowany na zlecenie Policji motocykl marki M. (...) bez tablic rejestracyjnych , przy czym umieszczenie tego motocykla na parkingu powoda nastąpiło na podstawie art. 50 a prawa o ruchu drogowym. Motocykl ten przeszedł na własność Gminy z mocy ustawy w trybie art. 50 a ust 2 prawa o ruchu drogowym po okresie 6 miesięcy od dnia usunięcia tj. z dniem 18 grudnia 2006 roku . W dniu 5 lipca 2012 roku powódka wezwała pozwanego do odbioru pojazdu i zapłacenia należności wynikających z jego przechowywania na parkingu powoda. Wysokość opłat została ustalona na podstawie obowiązującej uchwał Rady Powiatu (...) : z dnia 4 listopada 2005 , uchwały nr (...) z dnia 26 lutego 2010 roku , uchwały nr (...) z dnia 28 lipca 2011 , uchwały (...) z dnia 22 czerwca 2012 roku, uchwały nr (...) z dnia 25 stycznia 2013 roku, uchwały nr (...) z dnia 31 stycznia 2014 roku oraz uchwały nr(...) z dnia 30 stycznia 2015 roku .

Pismem z dnia 15 listopada 2013 roku Wójt Gminy G. poinformował powoda , iż nie jest zainteresowany odbiorem pojazdu . Z tego powodu strona powodowa widzi potrzebę ustalenia zakończenia procesu przetrzymywania pojazdu na swoim parkingu wniosła o zobowiązanie pozwanego do odbioru motocykla .

( pozew k , pismo procesowe k 47 )

Pozwana Gmina G. nie uznała powództwa i wniosła o jego oddalenie . Pozwany przyznał , że został poinformowany przez Starostwo Powiatowe w Z. pismem z dnia 22 stycznia 2007 roku o upływie 6 miesięcznego terminu przesądzającego o przejściu na gminę motocykla marki M. (...) ujawnionego w miejscowości W. gm. G. i zabezpieczonego przez Policję . Gmina natomiast nie została powiadomiona niezwłocznie o usunięciu pojazdu przez Policję i nie miała możliwości wezwania uprawnionej osoby do odebrania pojazdu zgodnie z art. 50 a ustawy o ruchu drogowym . Natomiast korespondencja co do tego motocykla odbywała się ze Starostwem Powiatowym , które nie miało żadnych kompetencji w tej sprawie oprócz wyznaczenia parkingu strzeżonego , zamiast z Gminą . Z tego powodu Gmina nie mogła podjąć żadnych czynności zmierzających do ustalenia jego właściciela . Gmina nie otrzymała również żadnego powiadomienia od firmy (...) , a o innych czynnościach , które prowadziła policja dowiedziała się dopiero w grudniu 2011 roku z załącznika do pisma z dnia 5 grudnia 2011 roku

( odpowiedź na pozew k 26-27 )

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 17 czerwca 2006 roku około godz. 22:10 w W. L. gm. G. w ramach interwencji Policja ujawniła leżący na poboczu drogi przy punkcie mleka motocykl marki M. (...) koloru czerwonego bez numerów rejestracyjnych . Odczytano nr ramy motocykla – (...) oraz numer silnika (...) . Sprawdzenie po tych numerach w (...) nie dało pozytywnych rezultatów co do ustalenia właściciela motocykla . W pobliżu motocykla nie ujawniono żadnych osób, w najbliższym otoczeniu nie było żadnej zabudowy mieszkalnej , motocykl posiadał uszkodzenia . Motocykl został zabezpieczony administracyjnie na parkingu strzeżonym w Z. przy ulicy (...) za pośrednictwem holownika firmy (...) . Ze zdarzenia została sporządzona dyspozycja usunięcia pojazdu nr (...) bez oznaczenia podstawy prawnej dyspozycji usunięcia . Oryginał dyspozycji został wydany pracownikowi M. przy odholowaniu .

( notatka policji k 33, dyspozycja usunięcia nr (...) k 58 , zeznania M. W. k 80 odw. )

Ponieważ w dyspozycji usunięcia motocykla nie była wskazana podstawa jego usunięcia ( art. 50 a czy art. 130 a ustawy prawo o ruchu drogowym ) przed upływem 6 miesięcy od momentu przyjęcia pojazdu , tj w dniu 18 grudnia 2006 roku M. informował o ubiegającym terminie Policję jako dysponenta pojazdu oraz Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. .

( pismo z 18.12.2006 k 39 , zeznania M. W. k 80 odw )

Pismem z dnia 22 stycznia 2007 roku Starostwo Powiatowe w Z. powiadomiło Wójta Gminy w G. o upływającym 6 miesięcznym terminie przesądzającym o przejściu własności motocykla ujawnionego w W. na rzecz Gminy i zabezpieczonego przez Policję na parkingu w Z. ul (...)

( pismo k 28 )

W dniu 17 lipca 2006 roku Policja odmówiła wszczęcia dochodzenia w zakresie kradzieży motocykla marki MZ bez tablic rejestracyjnych wobec nie popełnienia czynu .

( postanowienie k 35)

Pismem z dnia 5 lipca 2012 roku M. zwrócił się do Wójta Gminy G. o planowanym odbiorze pojazdu z parkingu celem zakończenia usługi dozorowania . Ponowne pismo w tej sprawie zostało skierowane przez pełnomocnika M. w dniu 22 października 2013 roku .

( pismo z dn. 5.07.2012 k 42 , pismo z dn 22 .10.2013 k 43 )

Pismem z dnia 15 listopada 2013 roku Wójt Gminy G. poinformował M. , że nie jest zainteresowany odbiorem motocykla oraz nie wyraża zgody na ponoszenie kosztów parkowania motocykla na parkingu strzeżonym .

( pismo z dn. 15.11.2013 k 45 )

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dokumentów i pism złożonych do akt sprawy , które nie były kwestionowane poza dyspozycją usunięcia pojazdu z dnia 17 czerwca 2006 roku nr (...) . Sąd przyjął treść tej dyspozycji według oryginalnej wersji będącej w posiadaniu strony powodowej , która w swoim brzmieniu nie nosi podkreślenia art. 50 a , w przeciwieństwie do kserokopii przedłożonej przez pozwanego . Niewątpliwie oryginalnym dokumentem dysponuje bowiem powód , co zostało potwierdzone zeznaniami M. P. M. .

Sąd zważył , co następuje :

Roszczenie powoda należało uznać za zasadne w całości .

W niniejszej sprawie strona powodowa wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej Gminy łącznie kwoty 33.886złotych tytułem nieuiszczonego wynagrodzenia za przechowywanie na prowadzonym przez nią parkingu strzeżonym pojazdów usuniętych z dróg publicznych w trybie art. 50 a ustawy Prawo o ruchu drogowym .

Strona pozwana nie kwestionowała dopuszczalności drogi sądowej . Zarzucała natomiast fakt niepowiadomienia jej w stosownym terminie o przechowywaniu pojazdu .

Najistotniejsze znaczenie w niniejszej sprawie ma jednak prawidłowe ustalenie i przyjęcie kwalifikacji prawnej usunięcia pojazdu z drogi publicznej i umieszczenie go na parkingu prowadzonym przez powodową Spółkę .

Przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym w brzmieniu obowiązującym w dacie usunięcia pojazdu przewidywały dwie sytuacje usunięcia pojazdu z drogi publicznej objęte art. 50 a i art. 130 a tej ustawy .Pierwsza sytuacja przewidziana w art. 130 a ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi , że pojazd jest usuwany z drogi na koszt właściciela w przypadku pozostawienia pojazdu w miejscu , gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu , nieokazania dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie , jeżeli pojazd ten jest zarejestrowany w kraju , o którym mowa w art. 129 ust 2 pkt 8 lit c , przekroczenia wymiarów , dopuszczalnej masy całkowitej lub nacisku osi określonych w przepisach ruchu drogowego , chyba że istnieje możliwość skierowania pojazdu na pobliską drogę , na której dopuszczalny jest ruch takiego pojazdu , pozostawienia pojazdu nieoznakowanego kartą parkingową , w miejscu przeznaczonym dla pojazdu osoby niepełnosprawnej o obniżonej sprawności ruchowej oraz osób wymienionych w art. 8 ust 2 oraz pozostawienie pojazdu w miejscu obowiązywania znaku wskazującego , że zaparkowany pojazd zostanie usunięty na koszt właściciela . Zgodnie z treścią ust 2 tego przepisu pojazd może być usunięty z drogi na koszt właściciela , jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia go w inny sposób , w przypadku gdy kierowała nim osoba jest w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub nieposiadająca przy sobie dokumentów uprawniających do kierowania lub używania pojazdu albo jeżeli stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego , powoduje uszkodzenie drogi albo narusza wymagania ochrony środowiska . Zgodnie z ust 4 dyspozycję przemieszczenia lub usunięcia pojazdu z drogi wydaje policjant , strażnik miejski ( gminny ) albo osoba dowodząca akcją ratowniczą . Ust. 5 c stanowi , że pojazd usunięty z drogi umieszcza się na wyznaczonym przez starostę parkingu strzeżonym do czasu uiszczenia opłaty za jego usunięcie i parkowanie . Rada powiatu biorąc pod uwagę konieczność sprawnej realizacji zadań , oraz koszty usuwania i przechowywania pojazdów na obszarze danego powiatu ustala corocznie , w drodze uchwały , wysokość opłat oraz wysokość kosztów . Zgodnie z ust 7 wydanie pojazdu następuje po okazaniu dowodu uiszczenia opłaty . Zgodnie z ust 10 i 10 g starosta w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu , jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel lub osoba uprawniona do odebrania pojazdu w terminie 6 miesięcy od dnia jego usunięcia nie odebrała pojazdu .

W przypadku usunięcia pojazdu na podstawie art. 50 a ustawy Prawo o ruchu drogowym przepisy nie regulują tak szczegółowo trybu związanego z usunięciem i przechowywaniem pojazdu na parkingu oraz wydania go właścicielowi , jak w przypadku usunięcia pojazdu w trybie art. 130 a .. Należy przytoczyć , że przepis art. 50 a dotyczy pojazdów pozostawionych bez tablic rejestracyjnych lub pojazdu , którego stan wskazuje na to , że nie jest używany . Wówczas pojazd taki może być usunięty z drogi przez straż gminną lub Policję na koszt właściciela lub posiadacza . Pojazd usunięty w tym trybie , nieodebrany na wezwanie gminy przez uprawnioną osobę w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia , uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się . Pojazd ten przechodzi na własność gminy z mocy ustawy . Przepis ten stosuje się odpowiednio , gdy w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu nie została ustalona osoba uprawniona do jego odbioru . Bardziej szczegółowe regulacje dotyczące usunięcia i parkowania pojazdu w trybie art. 50 a w okresie , gdy został usunięty motocykl to jest w dniu 17 czerwca 2006 roku Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 sierpnia 2002 roku w sprawie usuwania pojazdów .( Dz U 2002.134.1133 ze zm ) . Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia w zakresie usuwania pojazdów współdziałają straż gminna , Policja , organy gminy , zarządca drogi , jak również wyznaczone przez starostę jednostki usuwające pojazdy lub prowadzące parkingi strzeżone . Warte przypomnienia są właśnie zapisy tego rozporządzenia bowiem w niniejszej sprawie zdaje się , że właśnie ta zasada współdziałania została w znacznej mierze zachwiana .

Sąd uznał bowiem , że usunięcie motocykla marki M. (...) bez numerów rejestracyjnych z drogi gminnej nastąpiło w trybie art. 50 a ustawy . Wypełniona została bowiem przesłanka nie tylko usunięcia pojazdu z drogi gminnej , co nie było kwestionowane , ale również fakt , że usunięty motocykl był bez tablic rejestracyjnych , co dodatkowo uniemożliwiło ustalenie jego właściciela .

W formularzu dyspozycji usunięcia pojazdu jako podstawę prawną wskazano dwa przepisy : art. 50 a ust 1 oraz art. 130 a ust 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r – Prawo o ruchu drogowym z opcją „niepotrzebne skreślić „ . W sporządzonej w niniejszej sprawie dyspozycji z dnia 17 czerwca 2006 roku nr 15/2006 r. nie skreślono ani nie podkreślono prawidłowej podstawy prawnej . Sąd uznał bowiem , że oryginalna dyspozycja usunięcia pojazdu z dnia 17 czerwca 2006 nr (...) nie zawierała wskazania wprost na jakiej podstawie ustawy prawa o ruchu drogowym pojazd został usunięty . Będąca w posiadaniu powoda dyspozycja , bez podkreślenia jest oryginalną i w takiej wersji została wypełniona i pozostawiona przez Policję . Należy jednak przyjąć za treścią dyspozycji usunięcia pojazdu i okolicznościami jego usunięcia wskazanymi w notatce policji z dnia 17 czerwca 2006 ( k 33) , że usunięcie motocykla nastąpiło w trybie art. 50 a . Prawidłowo również została uruchomiona procedura powiadamiania przez powoda właściwych podmiotów , w których gestii leżały dalsze losy usuniętego pojazdu . Zeznający w imieniu powoda P. M. W. wskazał , że ponieważ w dyspozycji usunięcia pojazdu nie było zaznaczenia podstawy jego usunięcia, o zbliżającym się 6 miesięcznym terminie od momentu przyjęcia pojazdu została powiadomiona Policja jak i Naczelnik Urzędu Skarbowego , władny wówczas do dysponowania tymi pojazdami . Nie ulega wątpliwości , że na skutek prawidłowo przeprowadzonej procedury powiadamiania o upływie terminu 6 miesięcznego Gmina G. w dniu 25 stycznia 2007 roku została skutecznie powiadomiona przez Starostwo Powiatowe w Z. o fakcie upływu terminu oraz podstawie prawnej usunięcia motocykla ( art. 50 a ) a w związku z tym o przejściu własności tego motocykla na własność gminy z mocy ustawy . Właśnie w tym momencie zabrakło jakiegokolwiek współdziałania jednostek zobowiązanych do dbałości o rozwiązanie problemu usuwania i przechowywania usuwanych pojazdów .Gmina bowiem poprzestała na pisemnej korespondencji zmierzającej do odepchnięcia problemu na inny podmiot twierdząc , również w postępowaniu przed sądem , że nie została zachowana procedura ustalania osoby uprawnionej do odebrania pojazdu , a w związku z tym została wstrzymane , albo w ogóle nie może być brane pod uwagę rozwiązanie przewidziane w art. 50 a , zmierzające do przyjęcia , że gmina stała się właścicielem porzuconego pojazdu po upływie 6 miesięcy od jego usunięcia na parking powoda . Mimo powiadomienia Gminy o fakcie zdeponowania motocykla porzuconego z możliwością przejścia jego własności na rzecz Gminy żaden z podmiotów w tym przede wszystkim Gmina nie zrobiła nic by kwestię tę do końca wyjaśnić . Nie bez znaczenia bowiem są ustalenia Policji wykonane niezwłocznie po usunięciu motocykla mające na celu ustalenie właściciela tego motocykla . W dniu usunięcia pojazdu Policja rozpoczęła bowiem ustalanie właściciela według odczytanego na ramie motocykla numeru silnika i numeru ramy .( k 34 ) , a w dniu 17 lipca 2006 roku zostało wydane postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa w sprawie kradzieży motocykla marki MZ bez tablic rejestracyjnych wobec niepopełnienia czynu .

Przewidziany w art. 50 a tryb usuwania pojazdów z dróg publicznych przewiduje sytuację , w której dochodzi do przejścia z mocy ustawy na rzecz gminy własności pojazdów porzuconych . Ponieważ przesłanki wymienione w tym artykule dotyczą pojazdów pozostawionych bez tablic rejestracyjnych lub w stanie wskazującym na nieużywanie nie jest to więc sytuacja , w której pojazd jest odbierany właścicielowi , ale usuwany w związku z okolicznościami świadczącymi o jego porzuceniu , wyzbyciu się władztwa nad rzeczą . Następnie , na skutek nieodebrania takiego pojazdu przez osobę uprawnioną w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia , uznaje się , że został porzucony z zamiarem wyzbycia się i przechodzi na własność gminy z mocy ustawy ( wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 czerwca 2008 sygn. Akt P 4/06 ) W takich sytuacjach nie dochodzi więc do władczego odjęcia prawa własności , a co za tym idzie z przepadkiem rzeczy . Zawarta w art. 50 a przesłanka przejścia własności pojazdu na rzecz gminy , świadcząca o uzewnętrznieniu porzucenia pojazdu z zamiarem wyzbycia się nawiązuje do instytucji porzucenia rzeczy o której mowa w art. 180 kc . Stosownie do tego przepisu właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to , że w tym zamiarze rzecz porzuci . Porzucenie rzeczy ruchomej wymaga wyzbycia się jej posiadania przez właściciela w sposób umożliwiający zawładnięcie daną rzeczą przez każdego . Wymagany jest zamiar wyzbycia się własności , co nie jest jednoznaczne z pozostawieniem pojazdu bez tablic rejestracyjnych lub nieużywania go przez dłuższy czas . Za spełnienie tej przesłanki Prawo o ruchu drogowym uznaje nieodebranie pojazdu w terminie 6 miesięcy od dnia jego usunięcia , chyba że nieodebranie pojazdu nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zobowiązanej ( art. 50 a ust 2 i 3 ) jak również nieustalenie w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu osoby uprawnionej do jego odbioru ( ust 4 ) . Pojazd w takim wypadku staje się pojazdem niczyim . W myśl art. 181 kc własność ruchomej rzeczy niczyjej nabywa się przez jej objęcie w posiadanie samoistne , zwane zawłaszczeniem . W niniejszym przypadku podstawą nabycia własności takiego pojazdu nie jest przepis art. 181 kc lecz właśnie art. 50 a ust 2 in fine , który stanowi , że pojazd taki przechodzi na własność gminy z mocy ustawy . ( uchwała NSA z dnia 29 listopada 2010 – sygn. Akt I OPS 1.10 Lex nr 621105, )

Omówione powyżej przepisy nabierają swojej mocy prawnej bez względu na to czy gmina chce przejąć własność porzuconego pojazdu ze względu na jego wartość i przydatność . Z tego więc powodu strona pozwana nie może sama decydować , czy przyjmie własność motocykla . Bowiem spełnienie przesłanek z art. 50 a ust 2 i 3 skutkuje przyjęciem przez Sąd , że Gmina G. nabyła własność motocykla (...)usuniętego przez Policję w dniu 17 czerwca 2006 roku z mocy prawa po upływie 6 miesięcznego terminu od jego usunięcia z drogi .

Przyjęcie przez sąd tego ustalenia skutkuje koniecznością pokrycia przez Gminę kosztów przechowywania motocykla według stawek określonych uchwałami Rady Powiatu (...) , które są stosowane przez powoda zarówno do pojazdów przechowywanych na podstawie art. 130 a jak i art. 50 a z uwagi na te same koszty przechowywania . Sposób naliczenia tych opłat nie był kwestionowany przez stronę pozwaną .

Konsekwencją przyjęcia przez sąd faktu , że zaistniały wszelkie przesłanki uzasadniające uznanie , że Gmina G. nabyła z mocy ustawy własność motocykla zdeponowanego na parkingu powoda na podstawie dyspozycji z dnia 17 czerwca 2006 roku nr (...) jest nakazanie odebrania tego motocykla przez Gminę G. jako właściciela tego motocykla .

O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 2 kpc . Strona pozwana jako przegrywająca zobowiązana jest do zwrotu kosztów procesu , na które składają się : opłata sądowa od obydwu żądań 1.725 złotych ( 1695 zł oraz 30 zł ) , opłaty za czynności adwokackie w wysokości łącznej 2.460 złotych zgodnie z § 6 pkt 1 i 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz U z 2013 nr 461 ze zm ) oraz 17 złotych opłaty skarbowej od pełnomocnictwa .

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Jadwiga Jaros
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Zgierzu
Data wytworzenia informacji: